Chciałem podnieść temat "zagadkowej" wieży, która stoi przy obecnej drodze Kobylany-Koroszczyn.
Zapewne każdy, kto był w tej okolicy zwrócił uwagę na ten obiekt zwłaszcza, że jest on widoczny z głównej trasy E30.

(zdjęcia: GOK Koroszczyn)
Na pewno spotkaliście się z jakimiś teoriami dotyczącymi przeznaczenia tej konstrukcji. No właśnie co to jest?

Jedna z bardziej oficialnych teorii mówi, że jest to podstawa do <strong>wieży obserwacyjnej </strong>(do kierowania ogniem artylerii). Wieża drewniana miałaby być osadzona właśnie na tym betonowym cokole, w którym widoczne są otwory mogące służyć do mocowania drewnianych belek.

<strong>Moje wątpliwości</strong>: brak wejścia do konstrukcji (choć może być w zasypanej części tj. poniżej obecnego gruntu - kiedyś w tym miejscu nie było drogi i nasypu). Druga rzecz to lokalizacja - wieża znajduje się w dolinie rzeki Czapelki a bezpośrednio przed niż w kierunku zachodnim, czyli spodziewanego ataku wroga, teren się wznosi. Moim zdaniem wieże obserwacyjne buduje się na lokalnych wzniesieniach.

Czy znacie jakieś inne teorie lub odpowiedź na tę zagadkę?

Spotkałem się z teorią następującą:
Niedokończona wieża ciśnień, która miała obsługiwać coś, co w ogóle nie powstało, bo rozpoczęła się wojna...
A osobiście nie mam pojęcia, chociaż już nie raz próbowałem się dowiedzieć...

Różne teorie słyszałem na temat tej wieży. Postaram się w tej chwili obalić mit na temat Wieża do kierowania ogniem Artylerii.
Po pierwsze spójrzmy na zdjęcie satelitarne terenu, żółtymi pineskami zaznaczyłem Forty, Czerwona pineska to Wieża.
Szybko zobaczymy, że owa wieża znajduje się zbyt daleko za pierwszą Linią Fortów, aby można było z niej skutecznie kierować ogniem.
Ktoś zaraz powie, że może została zbudowana zanim powstały zewnętrzne Forty przedmieścia Terespolskiego, oczywiście mogło tak być, ale znowu jest tu błąd bo wieża jest za daleko wysuniętą pozycją.

Po drugie Wieże zbudowano jakby w niecce terenowej, natomiast Fort Kobylany " KO " po drugiej stronie delikatnego wzniesienia terenu patrz zdjęcie poniżej. widoczny obok maszt telekomunikacyjny.

Tak jak napisał admin:
"Jedna z bardziej oficialnych teorii mówi, że jest to podstawa do wieży obserwacyjnej (do kierowania ogniem artylerii). Wieża drewniana miałaby być osadzona właśnie na tym betonowym cokole, w którym widoczne są otwory mogące służyć do mocowania drewnianych belek."

Więc popatrzmy na te mocowania.

Nie znam się na budownictwie i nie potrafie odpowiedzieć na pytanie czy średnica belek jest wystarczająca aby mogła dźwigać konstrukcje drewnianej wieży. Na to pytanie musiałby odpowiedzieć jakiś inżynier.
Moim skromnym zdaniem te otwory to pozostałość po dachu naszej wieży.

Teraz posłużę się szybko przygotowanym szkicem terenu, aby było nam lepiej uzmysłowić sobie co może widzieć obserwator z takiej wieży.
Zielona linia to przybliżony kształt terenu.
Na czarno zaznaczyłem naszą wieżę.
Czerwone kółeczko to obserwator i czerwona linia to zasięg jego wzroku to co może ewentualnie dojrzeć, teraz szybko możemy zobaczyć, że za wzniesieniem znajduje się martwe pole widzenia dla obserwatora. A więc nie widzi on podejścia terenu za wzniesieniem.

Teraz chciałbym coś dodać, na temat drewnianej wieży na podstawie betonowej.
Każdy kto choć trochę zna historie twierdzy, wie że była ona cały czas rozbudowywana, unowocześniana itd.
Więcej powiem, był okres w budowie Twierdzy gdy twierdzi się że cegła jest zbyt słaba i zostaje ona zastąpiona betonem. Więc czy nie uważacie, że zastosowanie drewnianej konstrukcji w betonowym świecie jest pozbawione sensu i cofa w rozwoju twierdze.
Uważam i wręcz twierdze, że historia z drwnianą wieżą jest jasną i oczywistą bzdurą, bo żaden inżynier by wówczas czegoś takiego nie zaproponował, tym bardziej, że z powodzeniem budowano wieże murowane o wiele wyższe nie tylko w Brześciu ale i również w innych twierdzach.

Myślałem, że ktoś jeszcze pociągnie temat ale jak na razie nie ma chętnych.
Więc sam jeszcze przytocze jeden argument, który przemawia za tym, że nie było drewnianej wieży. Jak wiemy z historii początki lotnictwa wojskowego to głównie obserwacja terenu przeciwnika, tak i to wyglądało na początku I wojny światowej, dopiero w trakcie działań wojennych, lotnictwo się zaczyna rozwijać, ale o tym nie będę pisał.
Dlaczego poruszam temat lotnictwa, ano dlatego gdyż w twierdzy Brzeskiej stacjonował Batalion Lotniczy, w skład którego wchodziły samoloty i sterowiec.
Informacje o tym możemy, wyczytać w relacjach dotyczącej kontroli gotowości nowo wybudowanych systemów obronnych.(zespół inżynierów i ekspertów wojskowych na początku października 1914r, dokonanych lotu treningowego na sterowcu wzdłuż zewnętrznej linii fortów.) Prawdopodobnie fotki Lotnicze które admin wstawił fortów zostały wykonane, właśnie dla tej komisji.
No ale wracając do tematu, skoro komendant Twierdzy miał do dyspozycji batalion lotniczy który był w stanie podawać naiary dla artylerii po co budować wieże drewnianą.

Masz rację. Archiwalne zdjęcia lotnicze fortów twierdzy (dostępne w internecie) pochodzą właśnie z "inwentaryzacji", o której mówisz. Na służbie lotników w twierdzy znajdowały się też balony, które wówczas wykorzystywano właśnie do celów obserwacyjnych.

Koncepcja wieży obserwacyjnej coraz bardziej upada, a zagadka pozostaje nierozwiązna.

No właśnie, czyli mamy samoloty, balony do kierowania ogniem artylerii, więc chyba was przekonałem że teoria o drewnianej wieży na betonowym cokole upada tym bardziej, że taka wieża na tak wąskiej podstawie nie mogła być wysoka.
Zagadkę możemy rozwiązać tylko w jeden sposób analizując po koleji różne teorie na ten temat.

To teraz proponuje rozważyć i przyjrzeć się drugiej hipotezie podanej przez Rusłana, czyli czy mogła być Wieża Ciśnień?
Moim zdaniem również nie była to Wieża Ciśnień, zbyt wiele faktów się nie zgadza i nie pasuje do tej koncepcji.

Może warto popytać miejscowych staruszków? Skoro gdziekolwiek trudno znaleźć cokolwiek to raczej nie zawadzi. Może akurat coś wiedzą...
Gdyby udało się z kimś pogadać, na pewno dam znać

Popytać nie zaszkodzi ale zakładając że taki staruszek urodził się w 1915 to już naprawde jest sędziwy staruszek, ale akurat może uda ci się trafić na gościa który coś usłyszał od starszych od siebie bo przecież często pewne opowieści są przekazywane z pokolenia na pokolenie.

Liczę dokładnie na to o czym wspomniałeś